Bệnh thương hàn ở gà được nhân định là do Salmonella gây ra qua 3 chủng gây bệnh chủ yếu như gallinarum, typhimurium và pullorum ở mức độ nguy hiểm. Với các triệu chứng như phân trắng, kém ăn, xù lông, ủ rủ hay gà sẽ bị chướng bụng và chết. Giống các bệnh ở gà thịt khác, bệnh thương hàn ở gà lây lan qua 2 phương thức là lây truyền dọc và lây truyền ngang. Có thể lây lan qua quá trình tiếp xúc trực tiếp và gián tiếp với gà mắc bệnh. Và để hiểu rõ hơn về căn bệnh, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về một số thông tin của bệnh thương hàn ở gà mà bạn cần biết.
Bệnh thương hàn gà do Salmonella là bệnh gì?
Có nhiều chủng Salmonella nhưng chỉ có 3 chủng gây bệnh chủ yếu là:
- Salmonella gallinarum: gây bệnh thương hàn trên gà lớn và gà con.
- Salmonella typhimurium: gây bệnh phó thương hàn trên gà con và gà lớn.
- Salmonella pullorum: gây bệnh bạch lỵ trên gà con 3 tuần tuổi.
Trong đó, bệnh thương hàn trên gà thuộc type bệnh nguy hiểm, tốc độ gây thiệt hại nhanh, lây lan nhanh, do vậy người chăn nuôi cần hiểu về bệnh và có phương án phòng bệnh sớm, hiệu quả.
Các triệu chứng rất phổ biến và thường gặp nhất của bệnh thương hàn trên gà là ỉa chảy, phân trắng có nhiều dịch nhầy, gà ủ rũ, xù lông, kém ăn, khớp sưng to khó đi lại, phân dính bết hậu môn, trường hợp nặng khiến gà không đi ngoài được, chướng bụng và chết nhiều.
Salmonella gây bệnh cho gà như thế nào?
Bệnh do Samonella có thể lây lan thông qua cả hai phương thức truyền dọc (từ mẹ sang con) và truyền ngang (giữa các con gà trong đàn).
- Lây truyền dọc: vi khuẩn từ buồng trứng xâm nhập vào phôi hoặc từ lỗ huyệt lây lan qua vỏ trứng, rồi vào trong máy ấp trứng và truyền lây cho gà con.
- Lây truyền ngang: gà con mới nở trong máy ấp bị nhiễm bệnh và lan truyền bệnh cho gà con ấp cùng máy; hoặc gà bệnh hay gà sống sót sau bệnh trở thành vật mang trùng làm lây lan cho những con khác.
Các triệu chứng và bệnh tích điển hình
Bệnh thương hàn trên gà là một bệnh nhiễm trùng toàn thân cấp tính trên gà con và gà lớn. Mầm bệnh có thể lây lan và xâm nhập vào cả trứng và đặc trưng bởi tiêu chảy phân trắng và có tỷ lệ tử vong cao. Tỷ lệ mắc bệnh và tỷ lệ tử vong tăng cao sau khi gà nở khoảng 7-10 ngày.
Gà con mắc bệnh thường có các biểu hiện. Như gật gù, ủ rũ, chậm lớn và đặc biệt là vùng lông xung quanh hậu môn dính phân bết lại. Khớp sưng phù là một trong những biểu hiện của gà mắc bệnh do Salmonella. Salmonella có sức đề kháng khá cao trong điều kiện môi trường khí hậu ôn hòa. Và có thể tồn tại trong nhiều tháng liền. Tuy vậy, nó có thể bị tiêu diệt bởi những chất sát trùng như formaldehyde trong lò ấp.
Bệnh tích điển hình của bệnh do Salmonella là các điểm hoại tử đốm trắng. Trên các cơ quan nội tạng. Như tim, gan, phổi, mề, ruột và phúc mạc. Gan hoại tử đốm trắng. Niệu quản của gà bị bệnh thương hàn trên gà chứa đầy urat. Bệnh cần chẩn đoán phân biệt với các chủng Salmonella khác, với Ecoli, nấm Aspergillus, tụ cầu khuẩn và bệnh gout… Các hạch trên phổi cũng giống với các khối u trong bệnh Marek.
Bệnh tích gà bị salmonella
Các biểu hiện thường bắt đầu bằng giảm lượng thức ăn tiêu thụ và giảm khả năng sản xuất trứng. Tỷ lệ thụ tinh và tỷ lệ nở giảm đáng kể. Tỷ lệ tử vong giao động từ 10-90%. Khoảng 1/3 gà con mới nở từ đàn gà mẹ nhiễm bệnh bị chết ngay từ khi vừa nở ra.
Một bệnh tích đặc trưng của bệnh thương hàn trên gà cấp tính nữa. Là gan xuất hiện những mảng màu xanh và màu đồng. Gan của một gà nhiễm bệnh bạch lỵ cấp tính – vùng gan hoại tử và sưng to. Bệnh thường xuất hiện trên gà mái và gà tây. Đôi khi bắt gặp trên gia cầm hoang dã. Gan sưng và điểm hoại tử có đường kính 1-2cm. Bệnh thương hàn trên gà có thể kéo dài trong nhiều tháng. Lá lách sưng to gấp 2-3 lần, đôi khi có xuất hiện nốt xám trắng trên bề mặt. Ruột gà bị thương hà do salmonella
