Vấn đề dịch bệnh trong nuôi thủy sản là một trong những điều đáng quan tâm cho quá trình thâm canh hóa cá tra. Bên cạnh các bệnh thường gặp như gan thận mũ, xuất huyết, trắng gan trắng mang…thì bệnh vàng da, vàng kỳ ở cá tra xuất hiện cũng gây thiệt hại nghiêm trọng và ảnh hưởng đến chất lượng thịt fillet. Vậy bệnh vàng da vàng kỳ, vàng thịt ở cá tra nuôi có biểu hiện như thế nào, nguyên nhân và cách phòng trị ra sao? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu những kiến thức quan trọng sau đây về bệnh vàng da, vàng kỳ ở cá tra.
Nguyên nhân gây bệnh vàng da, vàng kỳ trên cá tra
- Do con giống khi ương nuôi đã dùng quá nhiều kháng sinh, ảnh hưởng đến hệ thống gan mật
- Do trong quá trình nuôi không xổ giun sán định kỳ—> giun sán tạo kén ở gan và cuống mật—> cá bị tắt mật.
- Do môi trường nước ao nuôi quá dơ, ô nhiễm hữu cơ nhiều, tảo lam phát triển dày đặc—> thịt cá chuyển vàng và có mùi bùn đất.
- Bệnh thường xuất hiện sau quá trình điều trị xuất huyết, gan thận mủ, trắng mang trắng gan—> vàng da, vàng kỳ.
Triệu chứng của bệnh vàng da, vàng kỳ ở cá tra
Dấu hiệu nhận biết của bệnh ở bên ngoài
- Cá bơi lội lờ đờ trên mặt nước, không định hướng, nổi đầu và giảm ăn.
- Cá tiết nhiều nhớt, tơ mang bị tưa, mang nhợt nhạt—> cá khó hô hấp
- Cá tập trung ở mép ao, gần cống nước và bất động ở khu vực này
- Bên ngoài vây bị xuất huyết. Trên mắt có một vầng trắng hoặc vàng nhạt xung quanh, đỉnh đầu bị sưng nhẹ.
Dấu hiệu nhận biết của bệnh ở bên trong
- Nội tạng có dịch vàng, cá bị hoại tử (gan bở, nhũng)
- Máu có màu nhợt nhạt hơi pha vàng
- Gan chai cứng, màu ngã vàng
- Cuống mật sưng to, sậm đen, dịch mật lợn cợn, tắt mật, có giun kén ký sinh túi mật
- Lá lách, thận bầm
- Thịt cá từ vàng nhạt tới đậm
- Đường tiêu hóa có dịch vàng, có mùi hôi ở dạ dày và ruột cá
Phân bố của bệnh vàng da, vàng kỳ
Bệnh thường xuất hiện vào đầu mùa mưa, khoảng tháng 6 đến tháng 7; nhưng rộ nhất vào cuối mùa nước đổ. Xuất hiện ở mọi giai đoạn cá nhưng thường thấy ở cá 350 gam trở lên
Cách phòng trị bệnh
- Không dùng kháng sinh sau quá trình điều trị
- Diệt khuẩn đáy ao (dùng Yucca kết hợp với muối), nếu đáy ao quá dơ thì ta cho hút bùn đáy ao.
- Dùng thảo dược có tác dụng giải độc gan và kìm khuẩn
- Nếu cho ăn cá chết tăng, ta cắt mòi và tạt Yucca cho cá khỏe, có thể dùng bã bia tạt cho cá khỏe và có tác dụng giải độc gan`
- Nếu cá giảm chết, ta cho cá ăn ít kết hợp với giải độc gan + bổ gan + bổ máu.
Kết luận
Nếu như trước đây bệnh vàng da, vàng kỳ trên cá tra được biết đến do ăn thức ăn chứa nhiều sắc tố gây vàng, môi trường nước dơ, nhiều tảo lam thì hiện nay bệnh này đang được nghiên cứu sâu hơn với nhiều nguyên nhân khác nhau có thể do quá trình nuôi sử dụng quá nhiều kháng sinh gây tích lũy trên gan, ký sinh trùng ký sinh gây tắt mật, độc tố nấm mốc trên thức ăn và tiếp tục được nghiên cứu thêm nữa.
Bệnh vàng da, vàng kỳ trên cá tra hiện nay diễn biến phức tạp gây hậu quả nghiêm trọng, với tỉ lệ chết cao. Vì vậy cần có nhiều nghiên cứu hơn nữa để tìm hiểu sâu hơn nguyên nhân gây bệnh. Từ đó có biện pháp phòng bệnh tổng hợp.