Bệnh tụ huyết trùng rất thường xảy ra trên gia cầm, đây là một bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn tụ huyết trùng gọi là Pasteurella multocida ở trên gia cầm như: gà, ngan, vịt và ngỗng. Tỷ lệ tử số là rất cao, lên đến 80-90% nếu không dùng thuốc kháng sinh can thiệp kịp thời.
Bệnh tụ huyết trùng trên ngỗng hay còn gọi là bệnh hoại huyết ngỗng, bệnh này xảy ra trên mọi lứa tuổi của ngỗng. Ngỗng có thể mắc bệnh này quanh năm, nhưng thường bị nhất là vào những thời điểm giao mùa như mùa xuân sang mùa hè hay mùa thu sang mùa đông ở miền Bắc nước ta hoặc từ mùa mưa chuyển qua mùa khô và ngược lại.
Bệnh tụ huyết trùng ở ngỗng và cách phòng, điều trị
Ngỗng là nhóm thủy cầm thường ở trên cạn (thích ở nơi khô ráo và tắm mưa), khác hẳn với các loài như ngan, vịt và gà. Ngỗng dễ nuôi nhanh lớn, thức ăn đơn giản cần giàu chất sơ (thường ăn rau xanh sạch và cám gạo), ngỗng khôn ngoan nhận ra chủ nhà, trông nhà rất tốt, ít bệnh tật.
Tuy nhiên, việc nuôi ngỗng và đề phòng bệnh cho ngỗng ngay từ môi trường nuôi sẽ đem lại hiệu quả cao hơn rất nhiều, giảm thiểu chi phí chăn nuôi, hạn chế sử dụng thuốc thú y, góp phần cung ứng nguồn thực phẩm sạch và an toàn cho cộng đồng. Tuy ít mắc bệnh hơn gà vịt, nhưng người nuôi ngỗng cũng cần phải đảm bảo đúng kỹ thuật nuôi và chuồng trại. Chúng tôi xin chia sẻ một số thông tin về bệnh tụ huyết trùng ở ngỗng để bà con có thể chủ động phòng ngừa và điều trị.
Nguyên nhân gây ra bệnh tụ huyết trùng ở ngỗng
Bệnh tụ huyết trùng còn gọi là hoại huyết ngỗng, ngỗng rất mẫn cám với bệnh này. Ở những cá thể ngỗng khoẻ mạnh vẫn có mầm bệnh (vi khuẩn Pasteurella), nhưng chỉ có những ngỗng thường xuyên không được ăn đủ vitamin, protit, chất khoáng, hoặc lúc gặp môi trường sống không thuận lợi như chuồng chật chội, ẩm ướt lúc bị nhốt thì mời phát bệnh.
Triệu chứng của bệnh tụ huyết trùng ở ngỗng
- Thể quá cấp tính: ngỗng đang khoẻ mạnh, lăn ra chết, lúc sắp chết màu xanh tím.
- Thể cấp tính: Ngỗng uể oải, ủ rũ. Từ mỏ và lỗ mũi có tiết chất nhờn có bọt, có thể có tiếng khò khè. Lông xù, mất óng ánh. Phân màu xám, vàng hoặc xanh, đôi khi có máu, ra nhiều. Mào bị tím xanh. Thở nhanh và khó
Dấu hiệu của bệnh tụ huyết trùng trên ngỗng
Ở thể quá cấp tính có thanh dịch trong bao tim, dưới màng ngoại tâm mạc có nốt xuất huyết. Trong trường hợp cấp tính tụ máu trong các lớp da bên trong và dưới da; xuất huyết ở nội tâm mạc, bao tim ứ đày nước; phân lớn tim bị nhiêu đám xuất huyết bao phủ; bao tim mọng nước; viêm tá tràng, trong xoang bụng có thanh dịch; gan sưng, có nhiều điểm hoại tử, lá lách sưng; phổi viêm và có nốt sần. Để phân biệt và chẩn đoán chính xác cần phải xét nghiệm vi khuẩn cùng với điều tra tình hình lưu bệnh.
Hướng dẫn điều trị bệnh tụ huyết trùng ở ngỗng
- Tiêm bắp bằng Streptomicin 100-150mg/1kg khối lượng liên tục trong 3-5 ngày.
- Tetraxilin uống liều 80 – 100 mg/kg trọng lượng liên tục 3-5 ngày.
- Dùng sunfametazin trộn với thức ăn 0,5% hoặc hoà với nước uống 0,1%.
Hướng dẫn phòng bệnh tụ huyết trùng ở ngỗng
Không nên nuôi lẫn lộn giữa vịt, ngan và ngỗng. Chuồng trại cần làm vệ sinh thật chu đáo; kể cả hệ thống ấp, các dụng cụ ăn riêng cần được tẩy uế sát trùng theo định kỳ thời gian; nhất là khi có dịch xảy ra. Kiểm soát tốt nguồn thức ăn, nước uống đảm bảo vệ sinh.
Đặc biệt người nuôi ngỗng cần chú ý: khi ngỗng còn bé không nên cho ăn cám công nghiệp có hàm lượng đạm cao, nên cho ăn cám gạo, cám ngô và các loại rau xanh tự nhiên, cỏ mật.
