Bệnh đầu đen ở gà hay còn có tên khác là viêm gan ruột truyền nhiễm do Histomonas Meleagridis ký sinh gây ra ở niêm mạc viêm ruột thừa từ các tế bào ở gan. Bệnh viêm gan ruột truyền nhiễm thường dễ mắc phải nhất ở gà lứa 2 đến 4 tháng tuổi. Nguồn bệnh có thể bị lây nhiễm trực tiếp qua phân khi chứa phải giun kim của gà bệnh và mắc phải qua đường ăn uống, thức ăn. Khá giống các bệnh ở gà thịt khác, triệu chứng gà bệnh thường ủ rũ, mệt mõi và nhiều triệu chứng khác. Để biết rõ hơn hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay về bệnh đầu đen – viêm gan ruột truyền nhiễm ở gà qua bài viết này nhé!
Bệnh đầu đen là gì?
Bệnh đầu đen hay còn gọi là Bệnh viêm gan ruột truyền nhiễm ở gà do một loại đơn bào Histomonas Meleagridis ký sinh ở niêm mạc ruột thừa và trong các tế bào gan gây ra. Đây là bệnh ký sinh trùng mới được phát hiện ở Việt Nam năm 2010.
Gà từ 2 tuần tuổi đến 4 tháng tuổi dễ mắc bệnh nhất, gà lớn hơn vẫn có thể bị bệnh. Bệnh thường xảy ra vào mùa mưa, gà lớn bệnh xảy ra quanh năm. Bệnh gây thiệt hại lớn cho người chăn nuôi, đặc biệt đối với người chăn nuôi gà thả vườn bởi tỉ lệ chết đến 80-90%.
Đường lây truyền bệnh
Gà mắc bệnh do ăn phải thức ăn, nước uống. Chất độn bị nhiễm trứng giun kim đã chứa mầm bệnh. Sau khi gà bị nhiễm, mắc bệnh lại thải mầm bệnh ra môi trường bên ngoài qua trứng giun kim và trực tiếp qua phân. Những con gà khỏe mạnh ăn phải sẽ tiếp tục bị mắc bệnh. Ngoài ra, mầm bệnh lại bị giun đất ăn phải, mầm bệnh tồn tại rất lâu trong giun đất, đây là nguyên nhân khiến đàn gà tái mắc bệnh trở lại tại các khu vực chăn nuôi của nông hộ khi đã điều trị khỏi.
Triệu chứng của bệnh
Gà nuôi theo phương thức thả vườn thường mắc bệnh. Biểu hiện và mức độ của bệnh tùy thuộc vào độ tuổi của gà. Và điều kiện vệ sinh môi trường tại khu vực chăn nuôi, thời gian ủ bệnh từ 7-28 ngày.
Thể quá cấp và cấp tính
Ở thể này, bệnh thường xảy ra trên gà ở giai đoạn 2 tuần tuổi đến 4 tháng tuổi. Bệnh xảy ra đột ngột, gà bỏ ăn, ủ rũ, xù lông, sốt cao trên 440C. Nhưng gà vẫn cảm thấy lạnh, mắt nhắm, rụt cổ, đứng rạng chân,. Hoặc rúc đầu vào nách cánh đứng run hoặc tìm chỗ có ánh sáng, có nhiệt để sưởi. Mặc dù trời rất nóng. Tiêu chảy phân vàng lẫn bọt khí, có khi xen lẫn vàng xanh.
Da vùng đầu có màu xám nhạt dần dần chuyển sang xám xanh (nhìn rõ ở gà Tây). Hoặc xám xanh thẫm nên gọi là bệnh đầu đen. Gà run hoặc co giật, lúc này thân nhiệt xuống dưới mức bình thường. Và gà sẽ chết trong 1-2 ngày. Lúc đầu chúng chết rải rác vào đêm, sau tăng dần số chết và chết cả ban ngày.
Thể mãn tính
Đây là thể bệnh thường xảy ra ở gà lớn tuổi (trên 5 tháng tuổi) với những biểu hiện bệnh. Như ở thể quá cấp tính và cấp tính. Nhưng ở cường độ nhẹ hơn, tỷ lệ chết ít hơn. Bệnh kéo dài, gà gầy yếu, tỷ lệ chết 10-20%.
Bệnh tích của bệnh
Khi mổ khám gà mắc bệnh thì có bệnh tích tập trung chủ yếu ở gan và manh tràng (ruột thừa). Cụ thể như sau:
Bệnh tích ở gan
Gan sưng to gấp 2-3 lần, mềm nhũn. Lúc đầu gan bị viêm xuất huyết lỗ chỗ. Làm cho bề mặt gan có hình hoa cúc, màu trắng, lõm xuống. Khi cắt điểm hoại tử ra thì thấy có hình nón. Đây là bệnh tích điển hình nhất của bệnh.
Bệnh tích ở manh tràng (ruột thừa)
Ruột thừa viêm sưng to, bề mặt bên trong ruột thừa sần sùi. Chất chứa lẫn nhiều máu loãng, thành ruột thừa viêm hoại tử, xuất huyết. Thành ruột thừa dầy làm cho ruột thừa ngày càng rắn chắc. Các chất chứa bên trong ruột thừa đóng thành một khối, tạo thành lõi rất giống kén tằm. Vì thế người chăn nuôi gọi là bệnh kén ruột.